گفتارهايی در حقوق جزا و جرمشناسی

بسمه تعالی

«جهت گسترش علوم اسلامی و رضایت مندی پژوهشگران، استفاده از پایگاه کتابخانه دیجیتال نور رایگان گردید.»

این جمله را سایت NoorLib در صفحه نخست خود قرار داده است. سایتی که تا این لحظه ۱۲۲۱۴ جلد کتاب در حوزه های مختلف علوم اسلامی و انسانی را به صورت تمام متن و با قابلیت جستجو منتشر کرده است. موضوعاتی که تاکنون در سایت قرار داده شده عبارتند از: کلیات، اسلام، تاریخ، ادبیات عرب، ادبیات فارسی، فلسفه، دین، اساطیر، جغرافیا؛ که بخش عمده آن را منابع علوم اسلامی و عربی تشکیل می دهد.

گویا سیاست مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی بر این است تا دایره بسیار گسترده تری از منابع علوم انسانی را به صورت دیجیتال در اختیار پژوهشگران قرار دهند. پیش تر نیز استفاده از پایگاه مجلات تخصصی نور (با بیش از ۷۱۲۵۷۶ مقاله تا این لحظه) توسط همین موسسه رایگان اعلام شده بود.

این گونه اقدامات یقیناً تأثیر محسوسی بر رشدِ تولید دانش علوم اسلامی و انسانی خواهد گذاشت، چه اینکه پژوهشگران می توانند با سرعت بسیار بالایی دایره گسترده ای از منابع را مورد جستجو قرار دهند؛ مشروط بر آنکه به روشهای اصولیِ جستجو در منابع تسلط یافته باشند.(خیلی مهم!) هر چند ممکن است با این اقدام فضا برای سرقت علمی (انتحال)  فراهم شود، اما در مقابل، زمینه برای کشفِ سریعترِ این گونه اقدامات فراهم می شود. به همین جهت در دراز مدت، نتیجه به نفع جامعه علمی خواهد بود.

برای استفاده از این منابع کافی است در یکی از این دو سایت عضو شوید. همین!

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پ.ن.۱. به افتخارِ مؤسسِ مرکز مزبور...
پ.ن.۲. دامنه های  salmanemrani.com و salmanemrani.ir ثبت و به وبلاگ متصل شدند.

بسمه تعالی

کارهای برایان بیکس  Brian Bix نه از آن جهت که دارای ایده ی نو و جدیدی هستند؛ بل به خاطرِ نثر روان و شیوا و دسته بندی مطالبشان، برایم تحسین برانگیز بوده اند. هر چند گرایش بیکس به پوزیتویسم حقوقی از میانِ نوشته هایش قابل استنباط است، اما مقاله اش درباره حقوق طبیعی، یک تصویر جالب و خوبی از مکتب حقوق طبیعی عرضه می کند. مقاله های او غالباً در مجموعه مقالات آکسفورد به چاپ رسیده و عملاً نوشته هایی متفاوت از یک مقاله شده اند. نوشته های تحلیلی اش از یک موضوع خاص، برای دانشجویی که به دنبال مطالب شسته و رفته در مباحث فلسفه حقوق هستند، بی نظیر است.

مثلا در مقاله «حقوق به مثابه ی یک رشته مستقل»، بیکس به خوبی از پس کار بر آمده و توانسته رویکردها و نظریه هایی که حقوق را رشته ای مستقل از سایر رشته ها می دانند، طبقه بندی کند. به نوشته ی او، پذیرشِ استقلالِ حقوق از سایر دانش‌ها،  خود را در سه شکل متفاوت نمایان می‌سازد:
۱. استدلال و تصمیم‌گیری حقوقی، از منطق و شکل متفاوتی نسبت به سایر استدلال‌ها و تصمیم‌گیری‌ها بهره می‌برد و از این حیث دارای استقلال است. 
۲. استدلال و نیز تصمیم‌گیری حقوقی فی نفسه کافی هستند و نیازی به بهره‌گیری از سایر رویکردها و دانش‌ها برای پیشرفت و تکامل ندارند.
۳. و نهایتاً اینکه حقوق‌دانان و نظریه‌پردازانِ حقوقی، باید تنها در چارچوبِ دکترینِ حقوقی، به بررسی موضوعاتِ حقوقی بپردازند و التفاتی به سایر دانش‌ها و موضوعات نداشته باشند.

علاوه بر اینها، بیکس استقلالِ حقوق از سایر دانش‌ها را از سه منظر قابل بررسی دانسته است: از منظر توصیفی(Descriptive)، از منظر تحلیلی(Analytical) و از منظر تجویزی(Prescriptive).

از نگاه توصیفی با بررسی نظام حقوقی و نیز نظام آموزشی آن، میزانِ استقلال حقوق از سایر دانش‌ها و عوامل مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، بی آنکه قضاوتی صورت پذیرد. نگاهِ تحلیلی، با تحلیلِ ماهیتِ حقوق و ابعاد نظری و عملی آن، امکان یا عدم امکانِ، و یا ضرورت یا عدم ضرورت استقلالِ حقوق از سایر دانش‌ها را در کانون توجه خود قرار می‌دهد. و در نهایت، نگاه تجویزی ، بر اساسِ داده‌های حاصل از دو نگاهِ پیشین، راه‌ِ حلِ مناسب را برای تغییر وضعیتِ موجود به وضعیتِ مطلوب، پیشنهاد می‌کند. وی در ادامه این مقاله، بر اساسِ همین موارد، نظریه هایی که قائل به استقلال حقوق هستند را بررسی و توصیف کرده که آن هم خواندنی است.

همین نگاهِ بیکس را می توان در سایر مقالاتش مشاهده کرد: ساده و روان، و با دسته بندی های منطقیِ قابل درک. نمونه های دیگر از کارهای او را -که از همین سبک برخوردار است- ذیلا می توانید مشاهده کنید:

 

بسمه تعالی

مطالعه در حوزه فلسفه حقوق و اطلاع از آخرین تحولات آن یکی از دغدغه های نسل سوم پژوهشگران حقوق است. (برای اطلاع از دسته بندی نسل های حقوقی ر.ک. مقاله محمد راسخ با عنوان «نوبت نسل سوم حقوقی») این نسل، برای دستیابی به آخرین دستاوردهای دانش حقوق و تلاش برای نظریه پردازی در آن، ناگزیر از اطلاع از ماوقع این دانش در مغرب زمین و در چهارچوب معرفتی آن است؛ بدیهی است، این اطلاع باید همراه با روحیه نقادی و استقلال و اعتماد به نفس علمی باشد، که در غیر این صورت، این کاوش نتیجه ای جز خودباختگی و مرعوب شدن در برابر آورده های آنان نخواهد داشت.

این مقدمه را نوشتم تا باز منبع جالب توجهی که در حوزه مطالعات فلسفی - خاصه فلسفه های مضاف - یافته ام را در اختیار علاقمندان قرار دهم. سایتی که به تازگی با آن آشنا شده ام، سایت philpapers.org است که خود را با عنوان Online Research in Philosophy معرفی کرده است. حسب ادعای این سایت، بیش از 370000 مقاله و گزارش و کتاب در این مجموعه طبقه بندی شده که در یک دسته بندی تفصیلی برای مخاطبان با نیازهای خاص مفید است.

تنها در ذیل «فلسفه حقوق» این موارد ارائه شده که به نظرم می تواند خلاقیت زا باشد. (بحثهای فلسفه اخلاق، فلسفه سیاسی و فلسفه اجتماعی اش که بماند!)

Philosophy of Law (3,657)Thom Brooks

پ.ن.: تقویت زبان فراموش نشود!

بسمه تعالي

پوستر اين همايش را روي تابلو اعلانات دانشگاه تربيت مدرس ديدم و عنوانش جالب به نظر رسيد. هر چند كه چندان اميدي به نتايج آن نيست!

همایش آسیب شناسی رساله های دکتری در علوم انسانی

اهداف همایش:
۱-  اولویت بندی آسیب های احتمالی در رساله های دکتری
۲- تبیین عدم انطباق انتخاب موضوع رساله با نیازهای واقعی جامعه
۳- شناخت ابعاد حقوقی و قانونی زمینه ساز آسیب های رساله های دکتری
۴- شناخت ابعاد فرهنگی و بومی زمینه ساز آسیب های رسانه های دکتری
۵- تطبیق محتوا و نتایج بدست آمده از پژوهش های انجام شده در قالب رساله با ملاکهای آسیب شناسی
۶- سنجش منابع مالی و انسانی رساله های دکتری
 
تاریخ همایش: ۱۷ الی ۱۸ بهمن ماه ۱۳۸۸
محل: سالن همایش شهید بهشتی دانشگاه علامه طباطبایی
نشانی دبیرخانه همایش: تهران، بزرگراه شهید همت، دهکده المپیک، پردیس دانشگاه علامه طباطبایی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، طبقه سوم، دبیرخانه همایش

تلفن:۴۴۷۳۷۵۷۱
نمابر: ۴۴۷۳۷۵۷۲
نشانی الکترونیک: disspatconfrence@atu.ac.ir    www.atu.ac.ir

بسمه تعالی

همیشه از اینکه تقدیر الهی، سرنوشت من را در دانشگاه امام صادق^(ع) رقم زد و «امام صادقی» شدم، خداوند را شاکر بودم و همچنان به «امام صادقی» بودنم افتخار می کنم. خدا به آقای مهدوی کنی توفیق بدهد که در سال ۶۱ ، هنگامی که هر کس -به فراخور احساس تکلیفی که می کرد- در فکر گذران امور مقطعی کشور بود، ایشان به فکر کار تربیت نیرو با رویکرد علوم انسانی اسلامی افتاد. شاید آنچه تا بحال در دانشگاه امام صادق(ع) انجام شده، با وضعیت مطلوب فاصله زیادی دارد، اما به هر حال همین مقدار هم در سایر مراکز آموزشی - پژوهشی کشور انجام نشده است. به جز معدود مراکزی همچون دانشگاه علوم اسلامی رضوی و موسسه امام خمینی^(ره)، هنوز دغدغه تولید علوم انسانی اسلامی در دانشگاههای جمهوری اسلامی فراگیر نشده است و این مساله، از آینده آشفته وضعیت علوم انسانی در کشور خبر می دهد.

اینها به کنار...

چندی پیش، وقتی به سایت دانشگاه سری زدم، آمار قبولی دکتری را دیدم که بر افتخارات ما امام صادقیها افزود: آمار ۳۴ درصدی قبولی در مقطع دکتری! واقعا آمار بی نظیری است. یعنی از هر ۳ فارغ التحصیل دانشگاه امام صادق(ع)، یک نفر در مقطع دکتری پذیرفته شده که فکر می کنم نظیری در سایر دانشگاهها نداشته باشد.

برای اطلاع بیشتر از آمار قبولیها به تفکیک رشته ها و دانشکده ها را اینجا ببینید

 

برای پژوهشگرانی که به دنبال اطلاع از آخرین یافته های علمی در حوزه تخصصی خود هستند، آگاهی از جدیدترین کنفرانسهای علمی بسیار مفید و مغتنم است؛ به خصوص آنکه کنفرانسهای علمی مزبور در سطح بین المللی برگزار گردد. به همین منظور دسترسی به سایت جامعی که در بر دارنده آخرین اخبار کنفرانسهایی که در آینده قرار است برگزار گردد، برای کسانی که به دنبال ارائه مقالات خود هستند جذاب خواهد بود.

در این میان بخش کنفرانس های حقوقی برای پژوهشگران در این زمینه قابل توجه است.

 برای مطلب مشابه رجوع کنید به

معرفی سایت جالب "All Conferences"