بسمه تعالی
مطالعه وضعیت کلی جامعه عربستان سعودی -به خصوص وضعیت بزهکاری در آن- از چند جهت می تواند جالب توجه باشد.
اول آنکه این کشور در همسایگی ایران قرار داشته و به دلیل تعاملات فرهنگی، سیاسی و تجاری متعدد میان دو کشور، تاثیر گذاری فضای هر یک بر دیگری انکار ناپذیر است.
دوم آنکه به دلیل آنکه این کشور مهد پیدایش اسلام بوده و مسجدالحرام و مسجدالنبی در این کشور قرار دارد، رابطه تنگاتنگی میان فضای حاکم بر این کشور و احکام اسلامی وجود دارد. زائرین ایرانی فراوانی که سالانه برای زیارت این دو مکان شریف به مکه و مدینه سفر می کنند، و در مقابل شهروندان شیعه سعودی که برای زیارت به قم و مشهد می آیند، پس از بازگشت به کشور خود کوله باری از تجربه های تلخ و شیرین و خاطراتی از فرهنگ کشور مقصد به سوغات می برند.
سوم اینکه بسیاری از روایات و احکام اسلامی، رنگ و بوی فرهنگ حجاز را به خود گرفته است. به همین دلیل آشنایی با فضای کلی این کشور می تواند "تا حدودی" ما را با فضایی که این احکام بیان گردیده است، هماهنگ سازد.
چهارم آنکه این کشور دارای یک جامعه سنتی و قبیله محور است و به دلیل علقه های دینی مردم این کشور -منهای گروهای وهابی افراطی و لیبرالهای حاکم بر عربستان- احکام اسلامی همچنان منبع اصلی تعاملات اجتماعی مردمان آن است. احکام جزایی اسلامی -البته با گرایش حنبلی تندرو- در این کشور بدون هیچ واهمهای از کمپینهای ضداسلامی و چماق بیانیه های حقوق بشری به اجرا در میآید.
پنجم اینکه بر اساس آمارها علیرغم بسیاری از ایرادات وارد بر نظام مذهبی تندرو حاکم بر جوامع مذهبی و نیز اشکالات اساسی نظام حاکم بر این کشور، میزان بزهکاری در زمینه های مختلف به میزان چشمگیری کمتر از سایر کشورهای توسعه یافته و یا دارای حکومت مطلقه است و این برای کسانی که در حوزه جرم و جرمشناسی فعالیت می کنند حائز اهمیت است.
با این مقدمه، توجه به مطالعات حقوقی و جرمشناختی صورت گرفته در عربستان سعودی می تواند منبع جالبی برای پژوهشگران حقوق و جرمشناسی باشد تا فارغ از افراطهایی که در مطالعه وضعیت بزهکاری در کشورهای غربی صورت گرفته، نگاهی نیز به کشورهای همسایه و شرق داشته باشند. در این مطالعه نیز همچون نگاه به غرب، نباید جانب اعتدال و انصاف را نادیده گرفت؛ فلذا رویکرد بی طرفانه در مطالعه این کشورها می تواند مسیر جدیدی را پیش روی مطالعات حقوقی و جرمشناختی قرار دهد.
دانشگاه اسلامی ام القری، واقع در شهر مکه، در سایت خود چکیده ای از پایان نامه های خود را در اختیار مراجعان قرار داده که مشاهده پلان برخی از مطالعات اجتماعی و فقهی آنها حاوی نکات جدیدی است. این سایت همچنین متن کامل برخی از پایان نامه ها را در اختیار بازدیدکنندگان نهاده است؛ امری که کمتر در دانشگاههای ایران رخ میدهد!
